KAPLICZKI ZA MIEDZĄ


KAPLICZKI ŚWIDNICY (DOLNY ŚLĄSK)

Świdnica, dawna stolica księstwa świdnicko-jaworskiego, leży u podnóża Sudetów. Bogata historia miasta sprawiła, że pomimo zniszczeń wojennych, zachował się tu cenny zespół zabytków. Najcenniejsze obiekty skupione są w rynku i jego okolicach. Gdyby nie fragment starego miasta na wschód od rynku, gdzie napotkamy kwartał socjalistycznego budownictwa, centrum miasta zachowałoby charakter zabytkowy. Najbardziej znanym zabytkiem Świdnicy jest Kościół Pokoju, jeden z dwóch zachowanych obiektów tej grupy i chyba ciekawszy od kościoła w niedalekim Jaworze. Ponieważ jednak jest to świątynia ewangelicka, nie znajdziemy tutaj interesujących nas figur.

Świdnica - Kościół Pokoju
Świdnica - rynek
Świdnica - rynek

Krótki postój w mieście nie pozwolił na dokładne poznanie tutejszych kapliczek, dlatego opowiem tylko o dwóch interesujących miejscach. Kilka ciekawych obiektów można znaleźć na Rynku. Zwraca tu uwagę kolumna Świętej Trójcy o charakterystycznym, czerwonym kolorze, jako że została zbudowana z czerwonego piaskowca. Powstała w 1693 r. z fundacji ówczesnego starosty świdnickiego. Na szczycie kolumny Bóg Ojciec i Syn Boży w dynamicznych pozach. Z chmur pod ich stopami wyłaniają się główki aniołów (putta). Duże anioły stoją też u podnóża kolumny. Chrystus, w widocznej stopie ma otwór po gwoździu. Warto zwrócić uwagę w jaki ekwilibrystyczny sposób podtrzymuje lewą ręką krzyż

Świdnica - Jan Nepomucen
Świdnica - Jan Nepomucen
Świdnica - Jan Nepomucen

W pd.-zach. narożniku ratusza stoi bogato zdobiona, barokowa figura św. Jana Nepomucena. Jak wskazuje chronostych na podstawie figury, powstała w 1718 r. Jan, w dynamicznej pozie, wspiera splecione w modlitwie dłonie na tablicy, ale odwraca głowę do tyłu, spoglądając na opromieniony krucyfiks. Krzyż trzymany jest przez aniołka, który chyba siedzi świętemu na plecach. Warto przyjrzeć się również stopniowi pod figurą, ze wspomnianym chronostychem oraz postumentowi zdobionemu tablicami herbowymi, wolutami i ornamentowanymi fryzami. W sąsiednim narożniku ratusza stoi równie piękna figura św. Floriana.

Świdnica - figury w rynku
Świdnica - figury w rynku
Świdnica - figury w rynku
Świdnica - figury w rynku

Będąc na świdnickim rynku, można wyruszyć na okrężną wycieczkę szlakiem zabytkowych kamieniczek. Niemal każda kamienica w rynku ma swoją bogatą historię i interesujące zdobienia fasady. Średniowieczną kamieniczkę pod nr. 33 naprzeciw ratusza ochraniają dwaj święci. We wnęce po lewej stronie figura św. Piotra z kluczem. Po przeciwnej stronie św. Paweł z mieczem.

Świdnica - BM
Świdnica - BM
Świdnica - BM

Kilkaset metrów od rynku stoi świdnicka katedra, czyli kościół pw. św. Stanisława i Wacława. Jej fasada zdobiona jest wspaniałą kolekcją kamiennych figur. Zanim o figurach, spójrzmy na Bożą Mękę stojącą przy wejściu do świątyni. Krzyż jest dość surowy w wystroju, masywny. Za to figura Ukrzyżowanego jest dopracowana w każdym detalu (spójrzmy na koronę cierniową), podobnie jak kartusz z cyzelowanymi literami.

Świdnica - Jan Nepomucen
Świdnica - Jan Nepomucen
Świdnica - Jan Nepomucen
Świdnica - Jan Nepomucen

Obok stoi też kolejna figura św. Jana Nepomucena. Figura pochodzi również z XVIII w. w związku z czym ma barokowy wystrój. Święty przedstawiony jest tu jednak w tradycyjnym układzie - we wzorcowym kontrapoście, pochylony nad krzyżem opartym na jego lewym ramieniu. W prawej dłoni trzyma też detalicznie odtworzoną księgę. Niezwykle interesująca jest przedstawiona na postumencie figury scena śmierci Jana Nepomucena. Kapłan spada głową w dół zrzucony z mostu. Jeden z jego oprawców trzyma jeszcze sznur, którym związano ofiarę. Za to z chmur kierowane są już na przyszłego świętego promienie.

Świdnica - NMP
Świdnica - NMP
Świdnica - NMP

W zachodniej ścianie świątyni znajdują się aż 4 portale. Pomiędzy nimi, na kolumienkach umieszczono 14 postaci świętych, pośrodku zaś figurę Matki Bożej z nieco rozbrykanym Dzieciątkiem.

Świdnica - św. Anna Samotrzecia
Świdnica - św. Anna Samotrzecia

Na lewej przyporze umieszczono zespół figur świętej Anny Samotrzeciej w asyście dwóch Aniołów. Na kamiennej rzeźbie szczególnie wygląda metalowa zapinka sukni św. Anny.

Świdnica - figury na katedrze
Świdnica - figury na katedrze
Świdnica - figury na katedrze
Świdnica - figury na katedrze
Świdnica - figury na katedrze
Świdnica - figury na katedrze
Świdnica - figury na katedrze

Wspomniane wyżej figury świętych wkomponowane w wystrój fasady, dają możliwość przeprowadzenia lekcji na temat atrybutów świętych. Odwiedzających Świdnicę zachęcam do próby odgadnięcia imion 14 postaci. Pewnie nie będzie większych problemów z rozpoznaniem świętych Piotra i Pawła, czy na przykład św. Andrzeja albo św. Szymona. Poszukajcie też świętego Jana, Jakuba Starszego i Jakuba Młodszego, Judy Tadeusza i innych postaci biblijnych. Życzę powodzenia.

Świdnica - BM na portalu
Świdnica - BM na portalu

W prawy portal, nad drzwiami, wkomponowano piękną Bożą Mękę, z modlącą się Matką Bożą i św. Janem. Pod krzyżem znajduje się Czaszka Adama.
Bardzo ograniczony czas nie pozwolił mi na dalsze poszukiwania. Na przykład przed katedrą stoi jeszcze kolumna Madonny, której nie udało mi się sfotografować. Wiem tylko, że chciałbym jeszcze odwiedzić Świdnicę.